Fizjoterapia (rehabilitacja medyczna) ma na celu zlikwidowanie lub ograniczenie nabytych dysfunkcji fizycznych i/lub psychicznych. Nad bezpiecznym i efektywnym procesem czuwa zazwyczaj lekarz, fizjoterapeuta, pielęgniarka, terapeuta zajęciowy, psychoterapeuta itd.
Skuteczność usprawniania zależy m.in. od:
- postawienia trafnej diagnozy;
- odpowiedniego dopasowania rodzaju terapii (np. fizykoterapia, masaż, terapia manualna, ćwiczenia);
- sprawnego rozpoczęcia rehabilitacji;
- okresowej kontroli postępów terapii;
- zaangażowania Pacjenta
Należy pamiętać, że pod pojęciem “fizjoterapia” kryje się każda metoda (nawet najprostsza), której celem jest poprawa sprawności psychoruchowej. Zgodnie z powyższym, rehabilitacja to nie tylko ciężkie ćwiczenia fizyczne czy turnus sanatoryjny, ale również proste ćwiczenia oddechowe, ćwiczenia stopami w łóżku albo chodzenie po mieszkaniu!
Cały proces jest zazwyczaj płynny i dynamiczny, toteż jego etapy są podziałem jedynie orientacyjnym i ciężko jest je oddzielić jakąkolwiek “kreską”.
Trening medyczny to spotkanie z Fizjoterapeutą/Trenerem Personalnym, który oceni Twoją sprawność, wskaże najważniejsze dysfunkcje i pomoże Ci je wyeliminować. Dzięki temu zmniejszysz ryzyko kontuzji, poprawisz wyniki, a przede wszystkim zwiększysz komfort życia. Niewątpliwym atutem są indywidualnie dobrane dla Ciebie ćwiczenia i zabiegi, dzięki czemu zwiększasz skuteczność i bezpieczeństwo, jednocześnie oszczędzając swój czas.
Rehabilitacja i trening medyczny tworzą mieszankę idealną, wzajemnie się uzupełniając. W celu przybliżenia zjawiska posłużę się przykładami.
Przykład 1: rehabilitacja rwy kulszowej
Mężczyzna, lat 39, kierowca autokaru.
Przy podnoszeniu kanistra z benzyną doznał nagłego, silnego bólu lędźwi. Z czasem ból zaczął promieniować do prawego pośladka i uda. Pacjent miał bardzo duży problem z założeniem skarpetek, ból nasilał się podczas siedzenia, kaszlu oraz kichania.
Główne problemy funkcjonalne Pacjenta:
- przebywanie długo w pozycji siedzącej;
- znaczna nadwaga;
- osłabienie mięśni brzucha i stabilizujących kręgosłup;
- przykurcz mięśni (głównie mięśnia biodrowo-lędźwiowego i prostego uda);
- słaba wydolność fizyczna.
Leczenie: terapia manualna, masaż, fizykoterapia, odpoczynek, ćwiczenie o niskiej intensywności. W dalszej kolejności: trening medyczny.
Jedno jest pewne- zakończony proces rehabilitacji ostrego incydentu rwy kulszowej to dopiero początek! W celu uniknięcia nawrotów zaleca się m.in. poprawę postawy, wzmocnienie/rozciągnięcie mięśni, edukację Pacjenta w zakresie profilaktyki. W tym celu zaleca się indywidualny trening medyczny.
Przykład 2: rehabilitacja po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego (ACL) w kolanie
Kobieta, lat 27, kelnerka.
Podczas pracy poczuła nagły \”trzask\” i ból w kolanie. Fizjoterapeuta stwierdził zerwanie więzadła krzyżowego przedniego (ACL). Zalecenie zabiegu operacyjnego za około 4-6 tyg.
Główne problemy funkcjonalne Pacjentki:
- mięsień czworogłowy wyraźnie mocniejszy od mięśni tylnej grupy uda;
- znaczny przeprost w stawie kolanowym;
- przed urazem Pacjentka odczuwała \”uciekanie\” kolana;
- mała masa mięśniowa i umiarkowana niestabilność kolana.
Leczenie: fizykoterapia (np. krioterapia), odpoczynek, unoszenie kończyny powyżej poziomu serca, bandaż uciskowy. W miarę poprawy stanu zdrowia rehabilitacja medyczna i trening medyczny.
Efekty leczenia są w dużej mierze zależne od wczesnej diagnozy i możliwie szybko rozpoczętego usprawniania. Konsekwencją jest skrócenie czasu potrzebnego do odzyskania pełnej sprawności sprzed urazu. Dotyczy to każdego urazu! Nie ważne czy problemem jest rwa kulszowa, przewlekłe bóle karku, drętwienie ręki czy zerwanie więzadła w kolanie. Czas działa zazwyczaj na Twoją niekorzyść!
Powyższe przypadki dotyczą co prawda odmiennych grup Pacjentów (płeć, wiek, aktywność zawodowa), jednak wskazać należy kilka elementów wspólnych, zgodnych ze schematem postępowania:
URAZ > DIAGNOSTYKA > MOŻLIWIE WCZESNA REHABILITACJA > TRENING MEDYCZNY > POWRÓT DO SPRAWNOŚCI
Powyższy schemat można uprościć pozbywając się z niego głównych i niechcianych ogniw, czyli urazu i rehabilitacji. Jak? Wystarczy zadbać o własne zdrowie poprawiając \”niedoskonałości\” funkcjonalne!
TRENING MEDYCZNY > PEŁNA SPRAWNOŚĆ (PROFILAKTYKA URAZÓW)
Po co czekać aż dopadnie Cię kontuzja?! Trening medyczny Cię przed nią uchroni!
Umów się już dziś!
mgr Marcin Ciesielski, Fizjoterapeuta/Trener Personalny
Członek Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]
