Ból kręgosłupa lędźwiowego może mieć wiele przyczyn, a jego charakter często wskazuje na źródło problemu. Odcinek lędźwiowy to jeden z pięciu odcinków, na które dzieli się kręgosłup. Odcinek ten jest najbardziej obciążony, a przez to często jest narażony na ból. Popularne schorzenia tego obszaru kręgosłupa to dyskopatia oraz rwa kulszowa. Bóle odcinka lędźwiowego mogą być nie tylko przyczynami schorzeń, ale również występować w odpowiedzi na niezdrowy tryb życia.
Budowa odcinka lędźwiowego
Odcinek lędźwiowy to fragment kręgosłupa, który znajduje się w dole pleców, między odcinkiem piersiowym a krzyżowym. Składa się on z pięciu kręgów, które są wygięte pod odpowiednim kątem i tworzą naturalną krzywiznę kręgosłupa, zwaną lordozą lędźwiową. Odcinek lędźwiowy umożliwia prawidłową postawę ciała oraz płynny ruch.
Ból odcinka lędźwiowego kręgosłupa może mieć różne przyczyny. Występuje on najczęściej u osób w wieku od 30 do 50 lat i dotyczy aż 85% społeczeństwa – tak samo często kobiet, jak i mężczyzn. Ból kręgosłupa w odcinku lędźwiowym jest najczęściej spowodowany zmianami o charakterze przeciążeniowym, a także procesem zwyrodnieniowym. Dolegliwości mogą także powodować choroby rozwojowe czy o charakterze reumatologicznym, a także uciski nerwowe. Ból kręgosłupa lędźwiowego często jest lekceważony, jednak zdarza się, że może być on symptomem poważnych chorób kręgosłupa. Przyczyny mogą mieć naturę mechaniczną, neurogenną, a także psychogenną.
Rodzaje bólu odcinka lędźwiowego
Mechaniczne przyczyny bólu kręgosłupa lędźwiowego to na przykład urazy oraz zbytnie obciążenie tej części kręgosłupa na skutek nieprawidłowej postawy albo zbyt intensywnych, źle wykonywanych ćwiczeń. Bóle wynikające z przeciążenia występują również u osób z nadwagą, a także u kobiet, które często noszą buty na wysokim obcasie. Mogą również dotykać osób, które często się stresują.
Do neurogennych przyczyn bólu odcinka lędźwiowego zalicza się zwężenie kanału nerwowego, co powoduje uciskanie nerwów, naczyń oraz rdzenia kręgowego, które znajdują się w kanale nerwowym. Przyczyny tego rodzaju występują między innymi u osób cierpiących na depresję. W przypadku takich pacjentów ból kręgosłupa lędźwiowego zazwyczaj wydaje im się silniejszy i bardziej dokuczliwy niż jest w rzeczywistości. Jeżeli dokuczliwym objawom towarzyszy nieuzasadniony spadek masy ciała, wrażliwość kręgosłupa na dotyk, a także podwyższenie temperatury, ból może być spowodowany występowaniem guza o charakterze nowotworowym. W wypadku zauważenia objawów tego typu należy jak najszybciej zgłosić się do specjalisty.
Zwyrodnienie odcinka lędźwiowego powstaje zwykle na skutek zbyt małej ilości mazi stawowej. Skutkiem tego chrząstka w stawie staje się nierówna i coraz cieńsza. Wraz z postępowaniem choroby powoduje to obniżenie kręgów kręgosłupa i ucisk na nerwy. Do zwyrodnienia w odcinku lędźwiowym dochodzi też w przypadku, gdy osoba przyjmuje nienaturalną postawę, która przy wielokrotnym powtarzaniu utrudnia codzienne funkcjonowanie. Ból kręgosłupa lędźwiowego o charakterze zwyrodnieniowym nasila się także podczas kaszlu, kichania i poruszania tym odcinkiem. W wypadku występowania objawów tego typu dłużej niż 2 tygodnie należy zwrócić się Fizjoterapeuty, który zaproponuje odpowiednie sposoby leczenia.
Jak uniknąć bólu kręgosłupa lędźwiowego?
Podstawą leczenia bólu odcinka lędźwiowego jest odpowiednia rehabilitacja, na którą składa się m.in. terapia manualna, masaż, indywidualnie dobrane ćwiczenia czy fizykoterapia. Jednocześnie nie bez znaczenia pozostaje edukacja w zakresie zdrowego życia na co dzień, w tym prawidłowych nawyków ruchowych.
Sport na ból kręgosłupa
Przy dokuczliwym bólu kręgosłupa lędźwiowego zaleca się regularny wysiłek fizyczny. Pływanie wpływa znacząco na rozluźnienie mięśni i odciążenie spracowanego kręgosłupa. Korzystne dla odcinka lędźwiowego są ćwiczenia w pozycji równoległej do podłoża (tzw. Podpory) oraz stojącej, bo pobudzają mięśnie głębokie, decydujące o jego sprawności. Warto też jeździć na rowerze. Często wykonuje się również zabiegi indywidualnie w domu, jednak po szczegółowy wykaz samodzielnych ćwiczeń najlepiej zwrócić się do Fizjoterapeuty.
Odpowiednia dieta na ból odcinka lędźwiowego
Niedobór określonych składników mineralnych i witamin może zwiększać bóle kręgosłupa lędźwiowego. Do podstawowych składników diety, które skutecznie chronią układ kostny zalicza się wapń, magnez, krzem, cynk, chrom oraz witamina A, B, B12, C i D. Ważnym składnikiem diety są warzywa, takie jak: marchewka, kapusta, brokuły, pietruszka, buraki i ogórki. Opóźniają one starzenie się stawów i zapobiegają zwyrodnieniom kręgosłupa. Tuńczyk, makrela i śledzie są bogate w kwasy omega-3, które nadają kościom elastyczności i sprawności. W wypadku dokuczliwego bólu odcinka lędźwiowego, wbrew powszechnej opinii, nie zaleca się przyjmowania mleka, ponieważ wypłukuje wapń z organizmu, co może pogłębiać osteoporozę.
MEDIFIT Marcin Ciesielski, fizjoterapia i trening
