Rwa kulszowa to często występująca przypadłość dotycząca odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa. Schorzenie występuje częściej u osób przepracowanych, spędzających wiele godzin w pozycji siedzącej. Rwa kulszowa dotyka przy tym osób, które skutecznie unikają sportu, a w dniu codziennym towarzyszy im stres. Objawy, które wcześniej były spotykane jedynie u osób w podeszłym wieku, dziś pojawiają się coraz częściej u młodszych ludzi, a czasem już u dwudziestolatków. Aby skutecznie radzić sobie z dokuczliwymi objawami schorzenia, zaleca się wykonywanie regularnych ćwiczeń na rwę kulszową.
Ból pojawiający się przy schorzeniu potrafi być bardzo uciążliwy. W zdecydowanej większości przypadków pojawienie się ataku rwy kulszowej jest nagłe. Występuje często przy schylaniu ciała, podnoszeniu przedmiotów czy przy próbie szybkiego wyprostu. Silny i przeszywający ból pleców oraz usztywnienie są oznaką przesunięcia się krążka międzykręgowego w odcinku lędźwiowym i nacisku na wrażliwe struktury nerwowe.
Przyczyny rwy kulszowej
Rwa kulszowa jest następstwem zmian wynikających ze zwyrodnienia krążków międzykręgowych. Mają one za zadanie amortyzować wstrząsy i urazy, na które narażony jest na co dzień kręgosłup. W przypadku zwyrodnienia krążków wystarczy jeden nieprawidłowy ruch, by nastąpił atak rwy kulszowej. Do ataków może dochodzić wtedy, gdy cierpimy na dyskopatię czy skrzywienie kręgosłupa. Do innych przyczyn należy otyłość lub zmiany nowotworowe w obrębie kości. Dolegliwości związane z rwą kulszową mogą wystąpić także wtedy, gdy w obrębie nerwu kulszowego rozwinie się stan zapalny. Może być on wywołany przeciążeniem kręgosłupa w wyniku nadmiernego wysiłku fizycznego czy też ciąży, jednak jest on znacznie rzadszy niż przyczyny mechaniczne.
Objawy rwy kulszowej
Do głównych objawów występowania rwy kulszowej zalicza się przede wszystkim charakterystyczny, ostry ból w dolnej części kręgosłupa, który często promieniuje do pośladka, podudzia, a niekiedy stopy. Chorzy skarżą się na trudności w poruszaniu się i przyjmowaniu wyprostowanej postawy. Po ataku rwy kulszowej ból może utrzymywać się od kilku dni do nawet kilku tygodni, a także być odczuwalny tylko po jednej stronie ciała. Ból spowodowany uciskiem na nerw kulszowy nasila się przy kichaniu lub kaszlu. Przyczyną jest zwiększenie ciśnienia w płynie mózgowo-rdzeniowym.
Leczenie rwy kulszowej – ćwiczenia
W skutecznym łagodzeniu rwy kulszowej pomocne są odpowiednie ćwiczenia. W tym wypadku należy jednak zadbać o regularność, by cieszyć się zamierzonymi rezultatami. Ćwiczenia na rwę kulszową mają za zadanie wzmocnić dolny odcinek kręgosłupa oraz rozciągnąć spięte mięśnie. Podczas ćwiczeń nie należy szarpać i wykonywać ruchów pulsacyjnych. Prawidłowo wykonane rozciąganie polega na dociśnięciu i przytrzymaniu rozciąganego mięśnia przez co najmniej pół minuty.
Rwa kulszowa – ćwiczenie rozciągające 1
Kładziemy się na plecach z wyprostowanymi nogami i rękoma wyciągniętymi wzdłuż tułowia. Następnie uginamy nogi i podnosimy je, obejmując od dołu. Przyciągamy do siebie zgięte nogi tak mocno, aby pośladki oderwały się od podłoża. Ćwiczenie powinno wstrzymywać się po 5 sekund i powtórzyć 10 razy.
Rwa kulszowa – ćwiczenie rozciągające 2
Pozostajemy w pozycji leżącej i przyciągamy stopy do pośladków. Nogi powinny być teraz zgięte w kolanach. Lewą stopę opieramy o prawe kolano, obie ręce układamy pod prawym kolanem i przyciągamy udo do klatki piersiowej. Ćwiczenie powinno trwać około 30 sekund, potem rozluźniamy się i zmieniamy stronę. W czasie wykonywania ćwiczenia odczuwane jest silne rozciąganie mięśni ud. Należy je powtórzyć dwa razy na obie nogi.
Rwa kulszowa – ćwiczenie rozciągające 3
Pozostajemy w pozycji leżącej na plecach. Podnosimy i uginamy lewe kolano, następnie prawą ręką dociskamy je do podłogi po swojej prawej stronie. Prostujemy lewą rękę i wyciągamy mocno w lewo, dociskając przy tym bark mocno do podłoża. Ćwiczenie powinno być wytrzymane 30 sekund. Następnie należy powtórzyć całość na drugą stronę.
Rwa kulszowa – ćwiczenie rozciągające 4
Nadal pozostajemy w leżeniu na plecach, uginamy nogi w kolanach. Obie dłonie krzyżujemy na klatce piersiowej. Jednocześnie naciskamy na matę piętami i dolną częścią kręgosłupa oraz unosimy głowę i barki, usiłując przy tym dotknąć klatki piersiowej. Rozluźniamy plecy. Całe ćwiczenie powinno być powtórzone 10 razy.
Rwa kulszowa – ćwiczenie rozciągające 5
Siadamy na macie z wyprostowanymi nogami. Następnie robimy skłony i staramy się dosięgnąć dłońmi do palców stóp, jednocześnie pozostawiając wyprostowane plecy (!) Oddychając głęboko, staramy się bardzo powoli pogłębić skłon. Nie należy odrywać nóg od podłogi, które cały czas powinny być mocno dociśnięte do podłoża. Ćwiczenie powinno trwać 30 sekund.
Rwa kulszowa – ćwiczenie wzmacniające 1
Kładziemy się na macie i wyciągamy ramiona wzdłuż tułowia. Podnosimy nogi i uginamy kolana pod kątem prostym. Naprzemiennie poruszamy nogami, imitując jazdę na rowerze. Staramy się nie odrywać pleców od maty i trzymać wyprostowane ręce. Ćwiczenie wykonujemy przez 30 sekund. Należy je powtórzyć 3 razy.
Rwa kulszowa – ćwiczenie wzmacniające 2
Pozostajemy w pozycji leżącej na plecach. Układamy zgięte w łokciach ręce na wysokości głowy, a następnie zginamy nogi pod kątem prostym w stawach kolanowych. Przyciągamy nogi do brzucha, jednocześnie na wydech, dociskając odcinek lędźwiowy do podłoża. Na koniec powoli wracamy do pozycji początkowej. Ćwiczenie należy powtórzyć 15 razy.
Rwa kulszowa – ćwiczenie wzmacniające 3
Przejdź do klęku podpartego. Prostujemy i wyciągamy do siebie prawą rękę. Jednocześnie prostujemy i wyciągamy do tyłu lewą nogę. Staramy się wytrzymać w takiej pozycji około 10 sekund. Następnie opuszczamy nogę i rękę. Ćwiczenie należy powtórzyć jeszcze 2 razy. Po zakończeniu serii, powtarzamy to samo z prawą nogą, ale lewą ręką.
Podsumowanie
Ćwiczenia na rwę kulszową to najbardziej skuteczny sposób na załagodzenie objawów ostrego bólu. Nie zaleca się jednak ćwiczenia w czasie ostrego ataku rwy kulszowej. W takim wypadku należy zgłosić się do Fizjoterapeuty, powstrzymując się przy tym od jakiejkolwiek aktywności fizycznej, poza spacerami. Ulgę może przynieść położenie się na plecach, z nogami opartymi o krzesło pod kątem prostym. Po ustąpieniu ostrej fazy można przystąpić do ćwiczeń. Prezentowane ćwiczenia na rwę kulszową powinny być wykonywane regularne, aby przyniosły oczekiwane rezultaty.
MEDIFIT Marcin Ciesielski, fizjoterapia i trening
